2010 yılından bugüne en çok tartışılan mevzulardan biri ‘Yetmez lakin evet’ kampanyası oldu. “Yetmez fakat evet”, kendini Marksist olarak tanımlayanlardan özgürlükçü, muhafazakâr, demokrat olarak tanımlayanlara kadar geniş bir yelpazede akademi, edebiyat, kültür sanat dünyasından birçok müellif, düşünür ve sanatkarın toplumsal kısımları seçimlerde “evet” oyu kullanmaya ikna etmek için kullandıkları slogandı.
Bu kampanyaya takviye verenler temelde; antidemokratik, otoriter, tek bir kimliği dayatan devlet anlayışı ve faşist 12 Eylül darbesiyle hesaplaşma ismine eksiklikleri de olsa iktidarın, 2010 Anayasa Değişikliği Referandumu’nun desteklenmesi gerektiğini söz etmişlerdi. (İtiraf etmeliyim ki ben de bu kampanyanın hararetli destekçilerinden biriydim ki bu kampanyanın karşılarından olan ve benimle bu mevzuda devamlı tartışan mahalle bakkalının siyaseten benden daha öngörülü olduğunu çok sonraları anladım ve Elias Canetti’nin “Körleşme” isimli romanını hatırladım…)
(Fotoğraf: Dr. Altar Kaplan)
Kadınların, emekçilerin, gençlerin az; akrabaların çok, seçimden sonra oluşacak meclis aritmetiğini hayal etmenin güç olduğu milletvekili aday listeleriyle yeniden bir seçime hakikat giderken tekrar o günlerle birlikte Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî tarafından anlatılan “Ölümden kaçan adam,” öyküsü aklıma geldi. Şöyle ki:
Bir gün adamın biri, kuşluk vaktinde Hazreti Süleyman’ın kapısını çalmış. Tasa ve tasadan yüzü sararmış ve dudakları morarmış.
Hazreti Süleyman ona bakarak sormuş: Sana ne oldu, betin akaryakıt atmış, harap ve perişan olmuşsun?
Adamcağız karşılık vermiş: Sormayın efendim. Bugün köşe başımda Azrail’e rast geldim. Bana o denli bir bakış attı ki, ödüm koptu.
Hz. Süleyman: Pekala, buna rağmen benden ne istiyorsan çabucak iste, demiş.
Adam yalvarırcasına: Ey canları koruyan Sultan! Rüzgâra emret de beni uzakların uzağı Hindistan’a götürsün de bıraksın… Tahminen bu sayede ondan kurtulabilirim.
Hz. Süleyman, Hindistan’a gitmek isteyen bu adamın isteğini yerine getirmiş, rüzgâra emretmiş, o da adamı aldığı üzere bir lahzada Hindistan’ın en ücra köşesindeki bir adaya bırakmış. Adam, Azrail’den yakayı kurtardığını sanarak sevinmiş…
Ertesi günü Hz. Süleyman’ın mutat divanı kurulmuş ve halkı kabul edeceği vakit gelmiş. Azrail’de o gün divandaymış.
Hz. Süleyman ona bakarak: Ey Allah’ın meleği, niye o adamın ödünü koparan hışımlı bakışla baktın, bunun sebebini bana anlat?
Azrail şöyle karşılık vermiş: Benim ona bakışımda zerre kadar hışım yoktu. O vehme kapılarak yanlış anladı. Ben ona yol ağzında rastlamış, onu görünce hayret etmiştim. Zira Cenab-ı Hakk bana Hindistan’ın ücra bir köşesine gidip onun canını almamı buyruk buyurmuştu. Onu burada görünce şaşırdım… Bu adamın bir değil, yüz kanadı olsa da, birebir gün buradan kalkıp yeniden Hindistan’a gidemezdi. Vadesi dolmadan sıkıntı yetişip, canını alabildim…
Bu kıssadaki vefattan kaçan adam üzere “Yetmez lakin evet” kampanyasının, kendim dâhil savunucularının, umduklarını bulduklarını söylemek sıkıntı. İnce göremediklerinden vakitle inceleşip cılızlaştılar. Hakikaten sonraları bu slogan birtakım çevrelerce “kullanışlı aptallık” olarak tanımlanmaya başlandı.
Bugün de o gün olduğu üzere George Bernard Shaw’un dini inanışa dair; “Hiç kimse İncil’in söylediğini kastettiğine inanmaz. Herkes İncil’in kendisinin kastettiği şeyi söylediğine inanır,” kelamı misali ekseriyet kendi inandığı biçimde canhıraş halde sempatizanı oldukları partilere sarılırken ne parti programlarının ne de seçim beyannamelerinin nitekim kendilerinin taleplerini içerip içermediğine bakmaktansa yankı odalarını büyütmeye çalışıyorlar.
Zamanın “Yetmez lakin evet”çilerinin Mevlânâ’nın “Ölümden kaçan adam”, öyküsündeki adam misali bir şeyden kurtulmaya çalışırken aslında kurtulmak istedikleri şeyin kollarına düşmeleri o günden bugüne siyaseten, künyelerinin bilakis ince göremeyenlerin kurumsallaştırdığı bitmeyen bir dejavu olabilir mi?